Sunday, May 11, 2014

Нэрийн тийн ялгал

Монгол хэлний нэр үг 7 тийн ялгалаар хувилна. Тийн ялгалын нөxцөлийг ихэвчлэн нэр үгээс нь салангид бичнэ.
Тийн ялгалын нөxцөлийг цөөн тохиолдолд Жишээ нь: надад, чамд, миний гэм мэт үгэнд хамт бичнэ.

Tuesday, March 18, 2014

Эвхмэл бичиг


Эвхмэл бичиг (folded script)
Бичиг үсэг хөгжиx явцад бичгийн хэрэглээний шаардлага өссөнөөр бичгийн янз бүрийн шинэ хэлбэр маяг үүсч төрдөг.
Эвхмэл бичиг нь ийм маягаар XIII зуунд Хубилай хааны үед хэрэглэж байсан дөрвөлжин бичгээс  санаа авч монгол бичгээр бичиx нэг хэлбэр загвар болон хэрэглэгдэж ирсэн байх үндэслэлтэй.

Sunday, March 16, 2014

Нэрийн тийн ялгал

Нэрийн тийн ялгал

Монгол хэлний нэр үг 7 тийн ялгалаар хувилна. Тийн ялгалын нөxцөлийг ихэвчлэн нэр үгээс нь салангид бичнэ.
Тийн ялгалын нөxцөлийг цөөн тохиолдолд Жишээ нь: надад, чамд, миний гэм мэт үгэнд хамт бичнэ.

Бичмэл Х,Г үсэг

Бичмэл х, г үсэг

ха га хэ
гэ
хи
ги
хо
ху
го
гу
хө
гө
хү
гү
эхэнд
дунд
адагт



Дэвсгэр үсэг

Дэвсгэр үсэг


Үгийн дунд, адагт үе төгсгөн ардаа эгшиггүй орж болдог гийгүүлэгчийг дэвсгэрлэх буюу дэвсгэр үсэг гэнэ. Өөрөөр хэлбэл: үгийн дунд, гийгүүлэгчийн өмнө ордог, үгийн адагт ордог гийгүүлэгчийг дэвсгэрлэх үсэг гэнэ.

Monday, March 10, 2014

Гийгүүлэгч үсэг

Гийгүүлэгч

Монгол бичиг 16 гийгүүлэгч, 6 галиг үсэгтэй (энэ нь гадаад үгийг тэмдэглэхэд зориулагдсан)
Гийгүүлэгч үсгийг дэвсгэрлэдэг, үл дэвсгэрлэдэг хэмээн 2 ангилдаг. Доорхи хүснэгтэд буй н,м, л, б, р нь дэвсгэр үсэг юм.

Эгшиг үсэг

Эгшиг үсэг

Монгол бичиг үндсэн 7 эгшиг үсэгтэй. Монгол бичгийн үсэг кирилл бичиг шиг том, жижиг гэсэн ялгаа байхгүй, харин үгийн дунд, адагт орох дүрс нь бага зэрэг ялгаатай байна. Доорхи хүснэгтээс үзнэ үү!

Дармал эгшиг үсэг

аэио, уө, ү
эхэнд
дунд
адагт


Үндсэн зурлага

Монгол бичгийн зурлага


Монгол бичгээр дээрээс доошоо бичдэг бөгөөд кирилл бичгийн дугуй зурлагыг нар буруу эргүүлж бичдэг бол монгол бичгийн дугуй зурлагыг нар зөв эргүүлж бичдэг.
Монгол бичиг үндсэн зурлага, ялгах үүрэгтэй туслах зурлагатай байдаг.
Монгол бичиг ундсэн 7 зурлагатай:

Монгол бичгээр бичих


Монгол бичгээр бичих

Монгол бичгээр блогоо бичих

Монгол бичгээр блогоо бичих

Sunday, March 9, 2014

Шүлэг

Намсрайн Лутбаяр
Босоо бичиг
Босоо явсны баталгаа ч юм шиг
Босоо явахын нотолгоо ч юм шиг
Босож явсан монгол овогтны 
Босоо зохиогдсон босоо бичиг мину

Цагаан толгойн хүснэгт 4


Цагаан толгойн хүснэгт 3


Цагаан толгойн хүснэгт 2



Цагаан толгойн хүснэгт 1

Доорх цагаан толгойн хүснэгтэд эгшгийг цэнхэр, гийгүүлэгчийг хар дэвсгэр үсгийг улаан өнгөөр тэмдэглэсэнийг анхаарууштай.

Tuesday, March 4, 2014

Монгол бичгийн үүсэл

Чингис хаан 1206 онд Их Монгол улсыг байгуулан Монгол Угсаатан оршин байх үндэсийг тавьсан билээ. Улсын аливаа хэрэгийг явуулахын тулд Уйгар үсгээс Тататунга нэрт бичгийн хүн Монгол үсгийг зохиосон гэж үздэг. 

Монгол бичгийн хичээл №10

Монгол бичгийн хичээл №9

Монгол бичгийн хичээл №8

Монгол бичгийн хичээл № 7

Монгол бичгийн хичээл № 6


Монгол бичгийн хичээл № 4,5

Монгол бичгийн хичээл № 2,3